Ευχαριστίες
Η δημιουργία του παρόντος μαθήματος στηρίχθηκε σε χορηγία του μηχανικού τηλεπικοινωνιών κ. Χαράλαμπου Μητσούλη. Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο της νέας δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος προς το Mathesis, κάθε συμβολή τρίτων για την εκπλήρωση των σκοπών του, συνοδεύεται από ισόποση δωρητική στήριξη εκ μέρους του Ιδρύματος, μέχρι κάποιο συνολικό ποσόν. Εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας προς τον κ. Χαράλαμπο Μητσούλη για την υποστήριξή του στο έργο και τον σκοπό του Mathesis.
Περιγραφή του μαθήματος
Αυτό το πρώτο μέρος του μαθήματος της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας υπογραμμίζει κατ’ αρχήν τη βασική σημασία της τεχνολογίας σε κάθε πολιτισμό, καθώς και την ιδιαίτερη θέση που παίρνει στη μυθολογία των λαών. Αυτή η εναρκτική θέση τεκμηριώνεται στην περίπτωση της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας με αναφορά στα ομηρικά έπη και στην ευρύτερη ελληνική μυθολογία.
Κατόπιν αρχίζει μια λεπτομερής παρουσίαση των επιμέρους τεχνολογιών, αρχίζοντας από τις πιο αρχέγονες, όπως είναι η ξυλουργική, η κεραμουργία και η μεταλλουργία. Για κάθε μια από αυτές δίνονται στοιχεία από την αρχαία ελληνική γραμματεία και σύντομες περιγραφές των εφαρμοζόμενων αντίστοιχων τεχνικών μεθόδων. Ειδικότερα βέβαια για τη μεταλλουργία αναπτύσσεται η κύρια πηγή τεχνικοοικονομικής ανάπτυξης των Αθηνών, που ήταν το Λαύριο.
Ακολουθούν οι επόμενες κατά σειράν εμφάνισης στην εξέλιξη του ανθρώπου τεχνολογίες, οι οποίες σήμερα θα ονομάζονταν τεχνολογίες του πολιτικού μηχανικού: κατά πρώτον περιγράφονται οι οικοδομικές μέθοδοι, κατόπιν οι τύποι των γεφυρών οι οποίες στην ελληνική αρχαιότητα ήσαν παλαιότερα μεν ξύλινες, αργότερα δε λίθινες με χρήση και του θόλου. Ακολουθεί μία περιγραφή γεωτεχνολογιών (θεμελιώσεις, πάσσαλοι, τοίχοι αντιστήριξης, βελτιώσεις εδαφών) και το μέρος αυτού του μαθήματος ολοκληρώνεται με λεπτομερή αναφορά στα λιμενικά έργα της ελληνικής αρχαιότητας καθώς και στις διώρυγες που είχαν διανοίξει οι Έλληνες, για την εξυπηρέτηση του μεγάλης εκτάσεως εμπορίου στη Μεσόγειο, όπως και για τις πολεμικές τους ανάγκες.
Διδάσκων
Θεοδόσιος Τάσιος
Ο Θεοδόσιος Π. ΤΑΣΙΟΣ, Καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Μέλος της Ακαδημίας Επιστημών του Τουρίνου (Ιταλία), είναι επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Λιέγης, του Πανεπιστημίου του Νανκίν, του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, του Πανεπιστημίου Κύπρου, της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, και του Παντείου Πανεπιστημίου. Εχρημάτισε πρόεδρος διεθνών επιστημονικών ενώσεων, εμπειρογνώμων του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και είναι επίτιμος πρόεδρος της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρίας, καθώς και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Μελέτης της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 440 επιστημονικές εργασίες και 50 βιβλία σε διάφορες γλώσσες. Τον Σεπτέμβριο 2013 τού απενεμήθη το International Award of Merit in Structural Engineering από την Διεθνή Ένωση Γεφυρών και Κατασκευών (IABSE) Ζυρίχη.
Συντελεστές
Βιντεοσκόπηση: Νίκος Γκικόπουλος
Μοντάζ: eyeQ
Προγραμματισμός ασκήσεων: Κατερίνα Λιγκοβανλή
Εθελόντρια βοηθός μαθήματος: Σοφία Ριζοπούλου (sOFIArIZOPOULOU), Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ
Η βιντεοσκόπηση έγινε το 2018-2019 στα στούντιο του Mathesis στην Αθήνα και το Ηράκλειο Κρήτης.
Με τη δική σας υποστήριξη συνεχίζουμε
Τα μαθήματα του Mathesis προσφέρονται δωρεάν και έτσι θα συνεχίσουν. Μπορείτε να τα παρακολουθήσετε μέχρι τέλους και να συμμετέχετε στα εβδομαδιαία τεστ και την τελική εξέταση. Στα περισσότερα μαθήματα θα σας ζητείται όμως ένα μικρό αντίτιμο –της τάξης των 20€– για την έκδοση της βεβαίωσης επιτυχούς παρακολούθησης, εφόσον βέβαια την δικαιούστε έχοντας εξασφαλίσει την απαιτούμενη ελάχιστη επίδοση του 50%. Για τους ανέργους η βεβαίωση χορηγείται δωρεάν. Από την πλευρά μας θεωρούμε αυτό το μικρό αντίτιμο ως την αναγκαία συμβολή σας για τη συνέχιση της λειτουργίας ενός θεσμού που υπηρετεί δημόσιους σκοπούς χωρίς να δέχεται ούτε ένα ευρώ –άμεσης ή έμμεσης– κρατικής ενίσχυσης. Βασίζεται μόνο σε δωρητική στήριξη —η οποία καλύπτει πλέον μόνο ένα μικρό μέρος των ετήσιων δαπανών του— και εθελοντική εργασία. Η συνέχιση της λειτουργίας του Mathesis απαιτεί λοιπόν και τη δική σας ενεργό στήριξη. Σε αυτό το πνεύμα θεωρούμε αναγκαίο πριν τη συμμετοχή σας στην τελική εξέταση του μαθήματος να αναλάβετε μια ηθική δέσμευση απέναντι στο Mathesis. Ότι αν ολοκληρώσετε επιτυχώς το μάθημα και δικαιούστε τη βεβαίωση παρακολούθησης, θα καταβάλετε το αντίτιμο των 20€ για την απόκτησή της, έστω κι αν δεν έχει μια προφανή χρησιμότητα για σας. Ένα μικρό βήμα για σας, μια αναγκαία συνθήκη όμως για τη δυνατότητα του Mathesis να σας προσφέρει την ποιότητα μαθημάτων που σας προσέφερε μέχρι τώρα.
Σας γνωστοποιούμε επίσης ότι για την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος θα ενημερωθείτε από τη σελίδα της Προόδου σας, δεν θα έχετε όμως πρόσβαση στην επίδοσή σας μέχρι την εκπλήρωση της ηθικής δέσμευσης που αναλάβατε.
Υπενθυμίζουμε ότι οι βεβαιώσεις επιτυχούς παρακολούθησης χορηγούνται δωρεάν σε εγγεγραμμένους στον ΟΑΕΔ άνεργους.
