Τα δικαιώματα των ασθενών: Κανόνες για την προστασία μας κατά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας (Nέο)
Περιγραφή του μαθήματος
Στην καθημερινότητά μας, στις συζητήσεις μας, στις ευχές μας η υγεία είναι πάντα στο επίκεντρο της προσοχής. Εύλογα θεωρούμε την υγεία ως το πρώτο και σημαντικότερο αγαθό, ως αναγκαία προϋπόθεση για κάθε άλλη δραστηριότητα που αναπτύσσουμε. Σε διάφορες στιγμές της ζωής μας εμείς ή οι αγαπημένοι μας θα χρειαστεί να καταφύγουμε σε υπηρεσίες υγείας για να αντιμετωπίσουμε κάποιο πρόβλημα υγείας. Αντιμέτωποι με την ασθένεια βρισκόμαστε σε θέση αδυναμίας. Η αδυναμία οφείλεται από τη μια πλευρά στην εξασθένηση του οργανισμού και από την άλλη στην άγνοιά μας για τη σημασία μιας ασθένειας και τον κατάλληλο τρόπο αντιμετώπισής της.
Η διαπίστωση της αδυναμίας των πολιτών κατά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας οδήγησε την πολιτεία στην πρόβλεψη κανόνων και θεσμών αναγκαίων για τη διασφάλιση του δικαιώματος στην υγεία. Οι κανόνες αυτοί ρυθμίζουν ειδικότερα τον τρόπο παροχής των ιατρικών υπηρεσιών και προβλέπουν δικαιώματα που είναι αναγκαία για την προστασία των ασθενών. Εκτός από την πρόβλεψη κανόνων είναι εξίσου σημαντικό να γνωρίζουμε ως πολίτες τις ρυθμίσεις που αφορούν την παροχή υπηρεσιών υγείας, όπως επίσης και τα δικαιώματά μας. Στο πλαίσιο αυτού του μαθήματος θα εξηγήσουμε τους κανόνες που είναι αναγκαίοι για την καλύτερη δυνατή προστασία μας κάθε φορά που έχουμε ανάγκη να καταφύγουμε στη βοήθεια των επαγγελματιών υγείας τόσο σε δημόσιο όσο και σε ιδιωτικό επίπεδο. Θα τονίσουμε την σημασία του δικαιώματος στην υγεία που διασφαλίζεται τόσο με κανόνες του Συντάγματος, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και άλλων Διεθνών Συμβάσεων αλλά και κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα μιλήσουμε ειδικότερα για το δικαίωμά μας να λαμβάνουμε πλήρη ενημέρωση και να συναινούμε πριν υποβληθούμε σε οποιαδήποτε θεραπεία. Θα εξηγήσουμε γιατί η ενημέρωση αυτή αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία προστασίας των πολιτών. Θα μιλήσουμε όμως και για τα δικαιώματά μας που γεννιούνται μετά την πρόσβασή μας σε υπηρεσίες υγείας αλλά και τους διάφορους θεσμούς που βοηθούν στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας αυτών, όπως η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη ή ο Συνήγορος του Πολίτη. Τέλος, θα αναφερθούμε σε ειδικές κατηγορίες ασθενών και στις ιδιαίτερες ανάγκες τους, όπως οι ψυχικά ασθενείς, οι άνθρωποι κοντά στο τέλος της ζωής και άλλα ευάλωτα άτομα.
Διδάσκοντες
Κωνσταντίνος Α. Ρόκας
Ο Κωνσταντίνος Α. Ρόκας είναι Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας όπου διδάσκει ιδιωτικό διεθνές δίκαιο, ευρωπαϊκό δίκαιο και διεθνές εμπορικό δίκαιο. Από το 2004 είναι δικηγόρος στο δικηγορικό σύλλογο Αθηνών.
Απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, έκανε τις Μεταπτυχιακές του Σπουδές στο Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο στη Νομική Σχολή του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου (2002-2004) και στο Πανεπιστήμιου Paris II Panthéon-Assas (2005-2006). To Νοέμβριο του 2016 έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα (διατριβή με τίτλο Η ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή στο συγκριτικό ιδιωτικό διεθνές δίκαιο από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Paris 1 Panthéon-Sorbonne. Έχει λάβει υποτροφίες για τη διατριβή του από το γαλλικό υπουργείο για την Έρευνα και την Εκπαίδευση όπως επίσης και από το Ινστιτούτο Συγκριτικού Δικαίου της Ελβετίας (2008) και το Ινστιτούτο Max-Planck für Ausländisches und Internationales Privatrecht. Έχει διδάξει ως βοηθός στο Πανεπιστήμιο Paris 8 Vincennes Saint-Denis (vacataire-2009), ως βοηθός έρευνας και διδασκαλίας στο Πανεπιστήμιο Cergy-Pontoise (attaché temporaire de recherche et d’enseignement- 2014-2017), και ως βοηθός (assistant diplômé) στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Λωζάνης, κάνοντας κυρίως φροντιστηριακά μαθήματα Εισαγωγής στο Δίκαιο, Οικογενειακού Δικαίου, Διεθνούς Οικογενειακού Δικαίου, Διεθνούς Κληρονομικού Δικαίου, Εμπραγμάτου Δικαίου, Δικαίου Εξασφάλισης των Πιστώσεων, Συγκριτικού Δικαίου, Διεθνούς Εμπορικής Διαιτησίας, Συγκριτικού Δικαίου των Συμβάσεων. Μελέτες και σχολιασμοί του έχουν κυκλοφορήσει στην ελληνική, γαλλική και αγγλική γλώσσα.
Ευρυδίκη Κραββαρίτη
Η Ευρυδίκη Κραββαρίτη έλαβε πτυχίο Ιατρικής και μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Βιοστατιστική από την Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), τίτλο ειδικότητας Παθολογίας από το Albert Einstein College of Medicine/Jacobi Campus το 2011, και τίτλο εξειδίκευσης στη Γηριατρική από την Ιατρική Σχολή του New York University το 2012. Από το 2016 που ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή εργάζεται ως Ακαδημαϊκή Υπότροφος με ερευνητικό, διδακτικό, και κλινικό έργο στην Α’ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Παθολογίας Πέτρου Σφηκάκη, μαζί με τον οποίο ίδρυσε το 2023 στο Λαϊκό Νοσοκομείο το πρώτο Γηριατρικό Εξωτερικό Ιατρείο σε δημόσια δομή παροχής υπηρεσιών υγείας. Παράλληλα, από το 2018 σχεδίασε υπό την καθοδήγηση του Πέτρου Σφηκάκη το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών «Φυσιολογία της γήρανσης και γηριατρικά σύνδρομα», του οποίου παραμένει υπεύθυνη συντονισμού και υλοποίησης. Έχει πραγματοποιήσει δεκάδες ερευνητικές δημοσιεύσεις και κριτικές αναγνώσεις εργασίών συναδέλφων σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά, έχει συμμετάσχει σε δεκάδες Πανελλήνια και Διεθνή ιατρικά συνέδρια ως ομιλήτρια ή/και μέλος της οργανωτικής επιτροπής, και έχει συμβάλλει στην ολοκλήρωση δεκάδων διπλωματικών εργασιών ως μέλος της τριμελούς εξεταστικής επιτροπής. Κάθε χρόνο της τελευταίας δεκαπενταετίας έχει διδάξει κλινική εξέταση και διαφορική διάγνωση σε συνολικά εκατοντάδες φοιτητές στην Ελλάδα και τις ΗΠΑ. Στο συγγραφικό της έργο περιλαμβάνεται η επιστημονική επιμέλεια δυο βιβλίων εκλαϊκευμένης ιατρικής και η συμβολή σε κεφάλαια πανεπιστημιακών συγγραμμάτων. Διατηρεί από το 2016 ιδιωτικό ιατρείο στην Αθήνα, όπου εστιάζει αφενός στη διατήρηση της υγείας σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, και αφετέρου στην αποτελεσματική φροντίδα περίπλοκων γηριατρικών συνδρόμων. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την αθηρωμάτωση, τη γηριατρική ευπάθεια, την πολυφαρμακία, και τις ψυχολογικές συνιστώσες της θεραπευτικής.
Eθελόντριες βοηθοί μαθήματος
Λεμονιά Μανώλα (Lemonia9) Εκπαιδευτικός.Μαρία Μπενέτου (Rico).
Συντελεστές
Βιντεοσκόπηση: Λεωνίδας Τούμπανος
Μοντάζ: Δημήτρης Βουδούρης
Προγραμματισμός Ασκήσεων: Ειρήνη Απέργη, Δημήτρης Βουδούρης
Υποτιτλισμός: Εθελοντική ομάδα υποτιτλισμού από φοιτήτριες και φοιτητές του Mathesis
Η βιντεοσκόπηση πραγματοποιήθηκε το χειμώνα του 2023.
Ως εικονίδιο του μαθήματος επιλέχθηκε μια δημιουργία του Vchal.