Περιγραφή του μαθήματος
Το μάθημα παρακολουθεί τα πρώτα βήματα της φιλοσοφίας στην αρχαία Ελλάδα, από τις αρχές του 6ου αιώνα π.Χ. ως την ενηλικίωσή της με τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Υιοθετείται η χρονολογική εξιστόρηση, με τρεις βασικές ενότητες: 1. Η γέννηση της φιλοσοφίας, η μετάβαση από τον μύθο στον λόγο. 2. Η προσωκρατική περίοδος, από τον Θαλή στον Δημόκριτο. 3. Η κλασική περίοδος, από τους Σοφιστές και τον Σωκράτη στον Αριστοτέλη.
Το μάθημα απευθύνεται σε όλους. Δεν ζητά παρά εγρήγορση, φιλομάθεια και προσοχή.
Διδάσκων
Βασίλης Κάλφας
Ο κ. Β. Κάλφας είναι καθηγητής Φιλοσοφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Είναι επιστημονικός υπεύθυνος της μετάφρασης των απάντων του Aριστοτέλη από τις εκδόσεις Nήσος και το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, και της συλλογικής ψηφιακής εγκυκλοπαίδειας «Πλάτων» από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Διευθύνει τη σειρά «Οι πλατωνικοί διάλογοι» στις εκδόσεις Εστία.
Έχει δημοσιεύσει τα βιβλία:
- Eπιστημονική Πρόοδος και Oρθολογικότητα: Προς μια ρεαλιστική Aνασυγκρότηση της Σύγχρονης Eπιστημολογίας, Σύγχρονα Θέματα, Θεσσαλονίκη 1983. 2η έκδοση, Nήσος, Aθήνα 1998.
- (με τον M.Z. Kοππιδάκη και τον Δ. Kυρτάτα) Tα Eσόμενα: H αγωνία της πρόγνωσης στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, Kαρδαμίτσα, Aθήνα 1990. 2η έκδοση 1999.
- Πλάτων «Tίμαιος», Πόλις, Aθήνα 1995. 2η Εστία 2013.
- Aριστοτέλης «Περί φύσεως (Φυσικά 2ο βιβλίο)», Πόλις, Aθήνα 1999.
- Φιλοσοφία και επιστήμη στην Aρχαία Eλλάδα, εκδ. Πόλις, Aθήνα 2005.
- (με τον Γ. Zωγραφίδη) Aρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι, Ίδρυμα Nεοελληνικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2006.
- Aριστοτέλης, «Mετά τα φυσικά. βιβλίο A», Πόλις, Aθήνα 2009.
- Aριστοτέλης, «Περί γενέσεως και φθοράς», Νήσος, Aθήνα 2011.
- Aριστοτέλης, «Φυσικά», Νήσος, Aθήνα 2015.
- Η φιλοσοφία του Αριστοτέλη. Εισαγωγή και ανθολόγιο κειμένων. Κάντε κλικ εδώ.
Εθελόντριες βοηθοί μαθήματος
- Φώτω Καλογεροπούλου (fkalogeropoulou), Εργοθεραπεύτρια.
- Σοφία Ριζοπούλου (sOFIArIZOPOULOU), Αρχιτέκτονας Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Συντελεστές
Βιντεοσκόπηση: Χρήστος Τσούνης
Μοντάζ: Νίκος Γκικόπουλος
Υποτιτλισμός: Σοφία Πέτσα
Η βιντεοσκόπηση έγινε τον Ιούλιο του 2016 στο στούντιο του Mathesis στην Αθήνα.
Αξιολόγηση του μαθήματος από τους φοιτητές του
Κατά την πρώτη φορά που προσφέρθηκε το μάθημα οι φοιτητές του (1693 απαντήσεις) αξιολόγησαν το μάθημα από τα ερωτηματολόγια εξόδου ως εξής:
Είστε ικανοποιημένος απ' αυτό που μάθατε σε σχέση μ' αυτό που περιμένατε;
Πολύ ικανοποιημένος: 70%
Ικανοποιημένος: 27%
Λίγο ικανοποιημένος: 2%
Καθόλου ικανοποιημένος: 0%
Έγραψαν για το μάθημα
Ευχαριστώ από καρδιάς τον κ. Κάλφα και όλη την ομάδα του Mathesis για αυτήν την εξαιρετική πρωτοβουλία που μας ταξίδεψε στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία και ξεφύγαμε από την τρελή καθημερινότητα των ημερών. Η δομή των μαθημάτων και η διδασκαλία ήταν εξαιρετικά προσιτή και η περιήγηση στην πλατφόρμα κάτι παραπάνω από απλή. Θερμά συγχαρητήρια και αναμένω με μεγάλη προσμονή το επόμενο βήμα!
-Χρυσούλα Κ.
Με απλό και ταυτόχρονα επιστημονικό τρόπο κατάφερε ο κ. Κάλφας να μας δώσει τόση γνώση και στην ουσία να μας παρακινήσει να διαβάσουμε φιλοσοφία. Μου άρεσε ιδιαίτερα ο αδογμάτιστος λόγος του και η αξιοποίηση των κειμένων.
-Βασιλική Κ.
Θέλω κι εγώ με τη σειρά μου να καταθέσω τις ευχαριστίες μου προς τον κύριο Κάλφα, που μας δίνει αυτήν την πολύτιμη ευκαιρία, όχι μόνο της εκμάθησης, αλλά κυρίως της υπενθύμισης ότι πρέπει κανείς να προσπαθεί να βάλει σε τάξη το χάος γύρω του. Για μένα ήταν μια αχτίδα φωτός στο σκοτάδι της εποχής που διανύουμε και η πραγματοποίηση μιας πολύ παλιάς και απωθημένης εδώ και χρόνια επιθυμίας. Είμαι ευγνώμων. Ελπίζω να ανταμώσουμε πάλι σύντομα.
-Δήμητρα Σ.
Ευχαριστώ θερμά τον εξαιρετικό κ. Κάλφα και όλους όσους βοήθησαν να πραγματοποιηθεί το υπέροχο αυτό μάθημα! Νιώθω πολύ τυχερή που το παρακολούθησα και λυπάμαι που φθάνει στο τέλος του! Ανυπομονώ για τη συνέχεια...
-Σπυριδούλα Γ.
Eυχαριστούμε κ. Κάλφα, συνειδητοποίησα πόσο σημαντικός είναι ο προφορικός λόγος στη διδαχή της φιλοσοφίας, ξεκαθάρισα αρκετές γκρίζες ζώνες στις γνώσεις μου, αναμένω τη συνέχεια, θα ήταν καλοδεχούμενη ακόμη και αν ήταν σε υψηλότερο επίπεδο.
-Δημήτρης Μ.
Και τώρα τι θα κάνουμε; Περάσαμε έξι υπέροχες εβδομάδες. Κάποιοι βρήκαμε νόημα μέσα στην άγρια και ισοπεδωτική πραγματικότητα που βιώνουμε και κάποιοι, θέλω να πιστεύω αρκετοί, βρήκαμε και διεξόδους για την αντιμετώπιση της
-Ευάγγελος Σ.