Παράλειψη σε κυρίως περιεχόμενο.

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων (Ε)

Ευχαριστίες


Η δημιουργία του παρόντος μαθήματος στηρίχθηκε σε δωρεά της Επιτροπής Κληροδοτήματος της Παγκρητικής Ενώσεως Αμερικής, προς την οποία εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας για τη γενναιόδωρη υποστήριξή της στο έργο και τον σκοπό του Mathesis.

Περιγραφή του μαθήματος

Έχουν περάσει 120 χρόνια από την ημέρα που μια ομάδα σφουγγαράδων από τη Σύμη ανακάλυψε τυχαία ένα αρχαίο ναυάγιο έξω από τα Αντικύθηρα. Ανάμεσα στα ευρήματα, αυτό που αναμφίβολα αιχμαλωτίζει το ενδιαφέρον του κοινού και της επιστημονικής κοινότητας είναι ο περίφημος Μηχανισμός των Αντικυθήρων. Περισσότερα από 2.000 χρόνια μετά από την κατασκευή του, ο μηχανισμός που σήμερα θεωρείται ο αρχαιότερος γνωστός αστρονομικός υπολογιστής έχει αποκαλύψει πολλά από τα μυστικά του. Κατά τον καθηγητή Γιάννη Σειραδάκη, «ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων αποτελεί για την τεχνολογία ό,τι η Ακρόπολη για την αρχιτεκτονική». Ακόμα όμως υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα που εξακολουθούν να μας εξάπτουν την περιέργεια και τη φαντασία. Στο μάθημα αυτό, μεταξύ άλλων, θα εξερευνήσουμε τον τρόπο λειτουργίας του Μηχανισμού και τα τεχνολογικά θαύματα που κρύβει, θα συζητήσουμε για τους εκπληκτικούς αστρονομικούς υπολογισμούς που πραγματοποιούσε, θα προσπαθήσουμε να τον αναπαραστήσουμε μέσα από πιστά αντίγραφα και θα διαβάσουμε μαζί το «εγχειρίδιο χρήσης» του. Κυρίως, όμως, θα κάνουμε ένα νοητό ταξίδι από την αρχαία ελληνική τεχνολογία του 2ου αιώνα π.Χ. στις σημερινές επιστημονικές μελέτες, από τις αρχαιολογικές έρευνες των αρχών του περασμένου αιώνα στις πιο πρόσφατες ενάλιες ανασκαφές και από το μικρό νησί των Αντικυθήρων στα ουράνια φαινόμενα που μελετούσαν οι πρόγονοί μας.

Διδάσκων

Γιάννης Σειραδάκης

Ο Γιάννης Σειραδάκης (1948-2020) γεννήθηκε στα Χανιά. Τις εγκύκλιες καθώς και τις πανεπιστημιακές σπουδές του (πτυχίο Φυσικής) τις τελείωσε στην Αθήνα. Οι μεταπτυχιακές σπουδές του (MSc. και PhD) στην Αστρονομία έγιναν στo Πανεπιστήμιο του Manchester (Μ. Βρετανία). Εργάστηκε ερευνητικά στο Max-Planck-Institüt für Radioastronomie (Βόννη), στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο San Diego. Το 1985 εξελέγη Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και το 1995 εξελίχθη στη θέση του Καθηγητή, θέση που κατείχε μέχρι τη συνταξιοδότησή του, στις 31 Αυγούστου 2015. Τον Δεκέμβριο 2015, με απόφαση της Συγκλήτου, του απενεμήθη ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή του ΑΠΘ. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά του περιελάμβαναν μελέτες σχετικές με Αστέρες Νετρονίων, Ουδέτερο Υδρογόνο σε γαλαξίες, το Κέντρο του Γαλαξία μας, Μεταβλητούς Αστέρες, Ήλιο, Σελήνη και Αρχαιοαστρονομία.

Δημοσίευσε μόνος του, ή σε συνεργασία με άλλους, τρία διδακτικά βιβλία, άλλα βιβλία σχετικά με την Αστρονομία, άρθρα σε Συνέδρια και συνολικά πάνω από 100 πρωτότυπες ερευνητικές (κυρίως) και άλλες εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά ή τόμους. Επέβλεψε Διδακτορικές Διατριβές, οργάνωσε ή συμμετείχε σε πολλά διεθνή συνέδρια και εκπροσώπησε τη χώρα μας σε διεθνή ψηφίσματα και μεγάλα ευρωπαϊκά δίκτυα (OPTICON, ILIAS, CRAF κ.ά.). Συμμετείχε ως μέλος ή Πρόεδρος σε πολλές εθνικές ή διεθνείς επιτροπές ή ερευνητικά προγράμματα και διετέλεσε Γραμματεύς ή Πρόεδρος στην Εθνική Αστρονομική Επιτροπή και στην Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία. Το 2011 εξελέγη Διευθυντής του Εργαστηρίου Αστρονομίας του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, θέση στην οποία υπηρέτησε μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ομάδας Pulsar Science in Europe (PULSE), η οποία το 2005 τιμήθηκε με το υψηλότερο βραβείο το Descartes της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Ι. Σειραδάκης υπήρξε μέλος της διεθνούς ερευνητικής ομάδας που πρωτοστάτησε στην πρόσφατη διερεύνηση και αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων. Θεωρείτο ως ένας εκ των πλέον ειδικών για τον Μηχανισμό, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, για τον οποίο έδωσε περισσότερες από 200 επιστημονικές ή εκλαϊκευτικές διαλέξεις στη χώρα μας και στο εξωτερικό.

Eπιμέλεια Μαθήματος - Σχεδιασμός Εξεταστικού Υλικού

Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού

Η Δρ. Φιόρη–Αναστασία Μεταλληνού είναι εθνική συντονίστρια διάχυσης Αστρονομίας της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU). Eργάζεται στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, όπου είναι υπεύθυνη σε θέματα Επικοινωνίας της Επιστήμης στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου. Έλαβε Πτυχίο Φυσικής και Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στη Φυσική Ατμόσφαιρας και Περιβάλλοντος από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, στη Θεσσαλονίκη. Στη Διδακτορική Διατριβή της ασχολήθηκε με την «Ανάπτυξη και Εξασθένηση Μαγνητικών Καταιγίδων στο Γεωδιάστημα». Έχει συνεργαστεί με το Centre d’étude des Environnements Terrestre et Planetaires, στο Παρίσι, το Heliophysics Science Division NASA’s Goddard Space Flight Center, Greenbelt, MD, στις ΗΠΑ, και τη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Εργαστήριο Υπολογιστικών Συστημάτων, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Eργάστηκε ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Το ερευνητικό της υπόβαθρο αφορά στην προσομοίωση επιτάχυνσης φορτισμένων σωματιδίων στη γήινη μαγνητόσφαιρα κατά τη διάρκεια μαγνητικών καταιγίδων.

Έχει λάβει πτυχίο μονωδίας από το Ωδείο "Μουσικοί Ορίζοντες", στην Αθήνα, και έχει φοιτήσει στη Σχολή Μελοδραματικής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης. Χρησιμοποιεί τον ήχο και τη μουσική ως μέσο επικοινωνίας και διδασκαλίας της Αστρονομίας. Δίνει διαλέξεις και αρθογραφεί με σκοπό τη δημόσια κατανόηση της Αστρονομίας και Διαστημικής Φυσικής προς τους μαθητές και το ευρύ κοινό.


Αξιολόγηση του μαθήματος από τους φοιτητές του

Κατά την πρώτη φορά που προσφέρθηκε το μάθημα, οι φοιτητές του (587 απαντήσεις) το αξιολόγησαν από τα ερωτηματολόγια εξόδου ως εξής:

Είστε ικανοποιημένος απ' αυτό που μάθατε σε σχέση μ' αυτό που περιμένατε;

Πολύ ικανοποιημένος: 74%
Ικανοποιημένος: 24%
Λίγο ικανοποιημένος: 2%
Καθόλου ικανοποιημένος: 0%

Έγραψαν για το μάθημα

Τα λέει τόσο όμορφα και φαίνεται η αγάπη του για το αντικείμενο! Τον είχα ως καθηγητή και είναι πολύ όμορφο να τον ξαναβλέπω να διδάσκει. Μπράβο σε όσους βοήθησαν στη δημιουργία αυτού του μαθήματος!
-Δέσποινα Α.



Ευχαριστούμε για την προσφορά. Ειδικά για τη συγκεκριμένη που είναι και η τελευταία (;) παρουσίαση στη "μικρή οθόνη" του κ. Γιάννη Σειραδάκη. Συγκινητικό να τον παρακολουθείς ξανά στα "έδρανα" μετά από τόσα χρόνια.

-Δημήτρης Π.



Εξαιρετικό Αντικείμενο - Απολαυστικές Διαλέξεις. Ευγνώμων για ακόμη μια "γνωσιακή ευωχία"!
-Βασίλης Τ.



Και μόνο που μας ξαναδόθηκε η ευκαιρία να παρακολουθήσουμε τον Γιάννη Σειραδάκη είναι αρκετό για να κάνει το σύντομο αυτό ταξίδι υπέροχο! Τόσο συγκινητικό!
-Μαρία Σ.



Περιεχόμενα μαθήματος

Bασικές πληροφορίες, αν αυτό είναι το πρώτο σας μάθημα!

Συντελεστές

  1. Κωδικός Μαθήματος

    ΑΕΠ4
  2. Έναρξη Μαθήματος

    12/05/2025
  3. Προσπάθεια

    15 ώρες
  4. Διάρκεια

    3 εβδομάδες
  5. Υπότιτλοι

    Ελληνικά
  6. Παρακολούθηση

    Δωρεάν
  7. Κόστος Βεβαίωσης

    20€
Enroll